Perslerin Ardından İran - Sasaniler Dönemi

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  Akhaimenid ailesinin idaresi altında Persis bölgesinde kurulan imparatorluk, tarihe damga- sını öylesine güçlü bir
  biçimde vurmuştu ki imparatorluğun yıkılmasından binlerce yıl sonra bile İran hâlen onların döneminde olduğu gibi
  Persia olarak anılmaktaydı. Bu nedenle tarih- çiler İran'daki her canlanma döneminden Pers İmparatorluğu'nun
  yeniden doğuşu ya da Perslerin geri dönüşü olarak söz etmeyi severler. Sāsān ailesinden Ardāšīr'in MS 224'te
  kurduğu yeni krallık da modern tarihçilerin gözünde Yeni Pers İmparatorluğu (Neo-Persian Empire) olarak
  adlandırılmıştır. Romalı tarihçilere göre de Sāsāniler, Perslerin mirasçıları oldukları konusunda kuşku
  duymamaktaydılar. Sāsāni şahları Pers hükümdarlarının mezar- larının çevresini kendi kabartmalarıyla donatırken
  bu mirası sahiplendiklerini göstermek istemişlerdi. İran milli destanı olan Şehnâme Parthların dört yüz yıllık tarihini
  birkaç satırla geçiştirir ve son Pers Şahı Darius ile Sāsān arasında doğrudan bağ kurmayı tercih eder. Parthların,
  üzerinde Hellen tanrılarının tasvirlerinin yer aldığı sikkelerinin yerini Sāsānilerle birlikte Mazda dininin kutsal
  ateşinin alması bu öze dönüşün simgesi olarak görülmüştür. Öte yandan Sāsānilerin dört yüzyıllık öyküsünün,
  mirasçıları oldukları Akhaimenidlerin göl- gesi altında kaldığını söyleyebiliriz. Bilim dünyasında Persler ile onların
  mirasçıları arasında oldukça eşitsiz bir dağılım vardır. Persler üzerine yapılan araştırmalar mirasçılarınınkinden kat
  be kat fazladır. Sāsāniler klasik tarihçilerin gözünde Roma'yla çatışmaya girdikleri süre- ce önemlidirler. İslâm
  tarihçileri ise Sāsānilere İslâm medeniyetine etkileri nedeniyle ilgi gösterirler. Türk tarihçiliği de benzer şekilde
  Sāsānilerin Orta Asya'da oynadıkları role odaklanırlar. Sonuçta Sāsāniler ancak başka bir kültür evrenine temas
  edebildikleri ölçüde dikkat çekmişlerdir.
  Bu genel ilgisizliğin bir nedeni de Sāsānilerin hâkimiyetinin İlkçağ denilen dönem ile Ortaçağ arasındaki belirsiz geçiş
  devrine tekabül etmesidir. Avrupa-merkezci tarihsel dönemlendirmeler sonucu bu medeniyetin bir İlkçağ uygarlığı mı
  yoksa Ortaçağ uygarlığı mı olduğuna karar verilememiştir. Bu engeller Sāsāni uygarlığı üzerine yapılan araştırmaların
  hâlen emekleme aşamasında olmasının temel nedenlerinden biridir.