Büyük Erdemler Risalesi

• Yayın Hakkında
• Özellikler
• Yorumlar
• İlave Dosyalar
• Satış/Tedarik

Kapat

---

  Daha önce İletişim Yayınlarından Kapitalizm Ahlaki midir? adlı
  kitabı çıkan André Comte-Sponville Fransada çok satanlar
  listesine giren bu kitabında erdem konusunu ele alıyor:
  Erdem nedir? Harekete geçen ya da geçebilen bir güçtür.
  Örneğin, bir bitkinin ya da ilacın erdemi iyileştirmektir, bıçağınki
  kesmek, insanınki insanca istemek ya da davranmaktır.
  Çöplemenin erdemi baldıranınkinden farklıdır, bıçağınki
  çapanınkinden farklıdır, insanın erdemi kaplanın ya da
  yılanınkinden farklıdır. Bir varlığın erdemi onun değerini
  oluşturan şeydir, başka deyişle kendine özgü yetkinliğidir: İyi
  bıçak en iyi kesebilendir, iyi reçete tedavide çok başarılı olandır,
  iyi zehir öldürmede çok başarılı olandır... Erdemlerin, bu ilk ve
  en genel anlamda, nasıl kullanıldıklarından, hedefledikleri ya
  da hizmet ettikleri amaçlardan bağımsız oldukları görülecektir.
  Katilin elindeki bıçak aşçının elindekinden daha az erdemli
  olamaz, hayat kurtaran bitki zehirleyen bitkiden daha erdemli
  değildir. Bu, kuşkusuz, bu adamın hiçbir normatif (kural koyucu)
  boyutu olmadığı anlamına gelmez: Kimin elinde olursa olsun
  ve kullanılışlarının çoğunda, en iyi bıçak en iyi kesen bıçak
  olacaktır. Onun özgül gücü kendine özgü yetkinliğini de yönetir.
  Ama bu normatiflik nesnel kalır ya da ahlâki olarak duyarsız,
  ilgisizdir. Bıçağın işini yapması yeterlidir, o bu işi yargılamaz,
  değerlendirmez ve bu nedenle de onun erdemi bizim erdemimiz
  değildir. Mükemmel bir bıçak, kötü bir adamın eline düştü diye
  mükemmelliğinden bir şey yitirmez. Erdem güçtür ve güç de
  erdeme yeter. Ama insana yetmez. Ama ahlâka yetmez.
  Bir erdemler risalesi ne işe yarar? Belki şuna: Ne yapmamız
  ya da ne olmamız gerektiğini, ne yaşamamız gerektiğini
  anlamaya çalışmak ve bu çabadan yola çıkarak, yapmamız
  ya da olmamız gereken şeyden bizi ayıran yolu, en azından
  entelektüel olarak ölçebilmek. Mütevazı bir amaç, yetersiz bir
  amaç, ama gerekli bir amaç.